Wciąż niewielu z nas jest przekonanych do intercyzy małżeńskiej. Traktujemy to głównie jako brak zaufania do drugiej osoby i zwyczajnie boimy się o to pytać swojego przyszłego małżonka. Jednak fakty są takie, że w większości krajów należących do Unii Europejskiej prawem stanowionym jest rozdzielność majątkowa- inaczej niż u nas, gdzie majątek staje się wspólny. Co dokładnie oznacza, i co nam daje intercyza?
W kodeksie rodzinnym i opiekuńczym pojawia się pojęcie ustroju wspólnoty majątkowej. Oznacza to, że w momencie zawarcia małżeństwa powstaje majątek wspólny, a także majątek osobisty małżonka i majątek osobisty żony. Zacznijmy więc od tego pierwszego- majątku wspólnego.
Intercyza jest dokumentem, który ustanawia podział inny niż opisano powyżej. Możemy ją zawrzeć jeszcze przed ślubem lub w trakcie trwania małżeństwa. Jeśli więc nie odpowiada nam ustalony z góry podział, możemy zastanowić się nad jedną z trzech rodzajów intercyzy, czyli rozdzielności majątkowej.
Wbrew potocznemu myśleniu, że intercyza oznacza tylko podział majątku, można także pójść w drugą stronę i rozszerzyć majątek wspólny, np. pozbawiając się swoich majątków osobistych. Nie możemy jednak włączyć do wspólności np. wynagrodzenia za działalność zarobkową jednego z małżonków.
Owszem, możemy również pozbawić się nawzajem wspólnoty majątkowej lub ją znacznie ograniczyć, a więc krótko mówiąc, zawarcie małżeństwa nie wpływa w żaden sposób na majątek każdego z małżonków, którzy to mogą dowolnie gospodarować i zarządzać swoim majątkiem.
Ten specyficzny rodzaj intercyzy jest sprawiedliwy głównie w przypadku rodzin, w których mężczyzna poświęca się utrzymaniu rodziny, a kobieta zajmuje się domem… lub odwrotnie. Oznacza, że w wypadku rozwodu następuje wyrównanie dorobków małżonków, a więc ta strona, która zarabia mniej nie pozostaje stratna.
Oczywiście, każdy medal ma dwie strony, a więc także oprócz zalet każdego z tych rozwiązań, musimy rozważyć wady intercyzy.
Zwykle na podpisanie intercyzy decydują się przedsiębiorcy. W przypadku ogłoszenia upadłości firmy, do masy upadłościowej wchodzi majątek wspólny małżonków- jeśli taki został ustanowiony. Ponadto, na ten krok decydują się też pary, w których jeden z małżonków przed małżeństwem zgromadził już pewien majątek i nie lubi czuć się zależny od drugiej osoby. Pozwala to też na rozdzielenie odpowiedzialności za długi każdego z małżonków. Ponadto, intercyza nie wyklucza dziedziczenia po sobie majątku po śmierci jednego z partnerów- ponieważ ustanawia prawo jedynie za życia obydwu małżonków.
Często okazuje się że intercyza jest bezskuteczna. Jest bowiem istotne czy druga osoba znała rodzaj i wszystkie warunki zawarcia intercyzy. Jeśli chodzi o przedsiębiorców, mają obowiązek ujawnić w ewidencji działalności gospodarczej informację o istnieniu lub ustaniu wspólności majątkowej. Podobnie jest w przypadku spółek. Często więc występuje szereg sytuacji w których skuteczność intercyzy jest ograniczona. A co w przypadku zdolności kredytowej? Niestety, w tym przypadku również mamy problem ponieważ nasze dochody nie są sumowane, a więc jeśli chcemy uzyskać kredyt lub dotację, konieczne jest uzyskanie poręczenia. Ponadto, zostaje nam odebrane prawo do wspólnego obliczania podatku dochodowego, a co za tym idzie- do niższego podatku.
Wszystko zależy od tego, czy jest ona zawarta przed ślubem czy po nim. Narzeczeni zapłacą około 530 zł (488 zł brutto-maksymalna stawka taksy notarialnej za sporządzenie aktu notarialnego+ 38 zł za podatek od czynności cywilnoprawnych). Jeśli zdecydujemy się na zawarcie tej umowy po ślubie, wszystko zależy od wielkości majątku. I tak jeśli jego wartość wynosi do 3 tys. zł, zapłacimy 100 zł, w przypadku większych sum jest to kolejno:
